Odun lifi levhalar (veya odun elyafı – MDF, HDF), OSB (oriented strand board-yönlendirilmiş yonga levha), mantar, koyun yünü, saz, saman, keten ve kenevir elyafları, seluloz, pamuk yünü… Her biri, endüstriyel yalıtım malzemelerine alternatif, yüksek yalıtım değerine sahip doğal malzemeler.
Ancak dikkat, özellikle odun levhalarda ve OSB’lerde birleştirici olarak kullanılan formaldehit (metanal) proteinler ile suda çözünmeyen bileşikler meydana getirdiğinden zehirli. Türkiye’de odun elyafı ve OSB’lerde bildiğim kadarı ile formaldehitsiz ürün yok. Dilerim yanılıyorum. Biz uzak durmaya karar verdik.
Koyun yünü çok çekici geldi… Zaten kırsal bir bölgedeyiz ve kolaylıkla saf koyun yünü bulabilirz. Üstelik ağırlığının yüzde 30’una kadar su ve nem tutabilirken yalıtım değerinden ödün vermemesi ile mükemmel bir yalıtım malzemesi. Ancak bir kusuru var: myte istilası kaçınılmaz. Mytelar, 2 ila 5 yıl içinde yüzde 90 istila ediyor ve ortada tek gram yün bırakmadan yiyorlar. Bunu geciktirmenin bir yolu yünleri koyunlardan kırkıldığı gibi yıkamadan koymak. Yünlerin içindeki doğal bir madde uzun bir süre myte istilasını önleyebiliyor. Kimyasal mücadele olarak, mitin FF maddesi myteları uzak tutuyor diyorlar, ancak sanırım bu da bir zehir olduğundan işin doğalına kaçalım derken kendimizi zehirlemeyelim. Şimdilik önermekten kaçınacağım.
Çatıyı saz kaplamayı ne çok isterdik. Hollanda, Almanya, İngiltere’de pek çok geleneksel ev, Türkiye’den giden sazlarla kaplanıyor… Ancak Türkiye’de işçiliği bilinmiyor. Kiremit altında sazı yalıtım amaçlı 20 cm serebiliriz diye düşündük. Ancak koyun yünü ile ilgili heves kırıcı pek çok forum, blog yazılarından sonra sazın da benzer haşere, küf, çürüme sorunu olursa diye korktuk. Eh 2-3 yıl içinde hüsranla sonuçlanacak bir girişimden kaçınmak istedik.
Seluloz, Türkiye’de de bulunabilen nadir doğal malzemelerden. Kağıt atıkları hamur haline getiriliyor, içine bor tuzu ekleniyor ve yalıtım yapılacak yerlere püskürtülerek dolduruluyor. Seluloza, bor tuzundan başka ne malzeme ekleniyor ve bunlar sağlıklı mı bilemiyorum; ancak atık kağıtlarda kalan mürekkepten kaçınanlar olabilir.
Biz mi? Biz yalıtımda mantarın özelliklerinde diğer hiçbir doğal ürüne cesaret edemedik. Nedeni bir sonraki bölümde…
küçük evim'in güncesi 